Ülkemizde 06 Şubat 2023 tarihinde yaşanan depremler nedeniyle pek çok can ve mal kaybı yaşanmıştır. Yaşanan felaket neticesinde pek çok konuda hukuki süreçlerin nasıl yürütüleceği vatandaşlarımızın hakları ve yükümlülüklerinin neler olduğu önem kazanmıştır. Tarafımıza sıkça gelen sorulardan biri de kira sözleşmesinin durumunun ne olacağı, kiracı ve mal sahibinin hak ve yükümlülüklerinin neler olduğudur.
Kiralananın Kullanılamaz Hale Gelmesi Kira Sözleşmesinin Durumu
Kiraya verenin, Türk Borçlar Kanunu’muzda düzenlenen temel yükümlüklerinden biri kiraya verilen taşınmazının kullanıma uygun hazır bulundurmasıdır. Bu nedenle deprem nedeniyle tamamen veya kısmen yıkılan, hakkında yıkım kararı alınan taşınmazlar için kira sözleşmesi sona ermiş olduğu kabul edilir.
Bahsi geçen yükümlülük nedeniyle kiraya veren, kiracısından kira bedelini talep edemez. Ancak depremden önce kullanıma ilişkin bir kira borcu varsa bunun kiraya verene ödenmesi gerekir.
Kiracının veya mallarının gördüğü zararlardan kiraya verenin sorumluluğu doğar mı?
Kural olarak kiraya verenin bu durumda bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Ancak kiraya verilen taşınmazın depreme dayanıklı olmadığını, oturmaya elverişli olmadığını biliyor, taşınmaz hakkında yıkım veya güçlendirme kararı varsa ve bu duruma rağmen taşınmazı kiraya verdiyse kiracıya karşı sorumluluğu doğabileceği kabul edilir.
Kiracının tahliyesi ve hasar görmüş taşınmazdaki eşyalarının akıbeti nedir?
Kira ilişkisi son bulduğunda kiracının eşyalarını, taşınmazdan tahliye etmesi gerekir. Deprem nedeniyle hasarlı binalarda, kişilerin can güvenliği nedeniyle taşınmaza giriş yasağı getirilmektedir. Bu gibi idari kısıtlamalar söz konusu olduğunda kiracı, taşınmazı tahliyeye zorlanamaz.
Bu durumun yanı sıra kiraya verenin sebebiyet vermediği kiracının eşyalarında doğan zararlardan dolayı kiraya verene sorumluluk da yüklenemez.
Deprem Nedeniyle Bölgeden Ayrılma Halinde Kira Sözleşmesinin Durumu
Deprem nedeniyle kişilerin yaşadıkları korku, psikolojik, travma, ekonomik ve sosyal nedenlerden dolayı deprem bölgesinden ayrılmak isteyebilirler. Bu durumda kira sözleşmesine konu taşınmaz hasar görememiş olsa dahi kiracı için; kira ilişkisinin devam edilmesi çekilmez hale gelmesi nedeniyle sözleşmeyi sona erdirilebilir. Bu durumda kira sözleşmesinin olağanüstü feshi söz konusu olacaktır.
Olağanüstü fesih söz konusu olduğunda, fesih için kanunda belirtilen yasal bildirim sürelere riayet edilmesi gerekmektedir. Bu durumda fesih bildirimi 3 aylık süre sonunda hüküm ifade edecektir. Bu 3 aylık süre içerisinde kira bedelinin ödenmesi gerekir.
Av. Arb. Özge Engüzel
Web sitemizdeki makale ve içeriklerin tüm hakları Av. Arb. Özge Engüzel’ e aittir. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. İçeriklerde yer alan her türlü bilgi, sadece bilgilendirme amacı ile hazırlanmış olup hiçbir şekilde hukuki tavsiye niteliğinde değildir ve bu şekilde yorumlanamaz. İçeriklerin tamamı sadece kişisel ve gayri ticari amaçlarla yayınlanmaktadır.